керыштме шымакш

Шымакшым шерлаш украшать шымакш бусами;

шымакшым чикташ надевать шымакш;

шымакшым шындаш надевать шымакш;

керыштме шымакш вышитый (счётной гладью) шымакш.

Мемнан ӱдырамаш-влак ик велыште вуешышт шарпан-нашмакым, вес велыште шымакшым, кумшо велыште сорокам чиен коштыт. «У илыш» Наши женщины одной местности на голове носят шарпан-нашмак, другой местности – шымакш, третьей местности – сороку.

Авиян вуйжым пӱтырышт, Авиялан шымакшым упшалтышт. «У вий» Авии расплели косу и сделали завиток, Авии надели шымакш.

Шымакш калпак шымакш (букв. колпак шымакша);

шымакш вуй верхушка (конец) шымакша.

Ачам адак шымакш йолвам пӱтырыкта, шыркамам ыштыктылеш ыле. В. Сапаев. Опять же мой отец заставлял вить бахрому для шымакша, делать брошки.

Ониса шымакш мучашым тупышкыжо лупшале. В. Любимов. Ониса конец шымакша откинула на спину.

Идиоматические выражения: